راهنمای ضبط وکال برای تنظیم کننده ها و پرودوسرها
“بیشتر وکال هایی که من روی آن ها کار می کنم مربوط به سبک های پاپ، فولک و راک است، به همین دلیل این مقاله روی تکنیک های مناسب برای این استایل ها تمرکز دارد. سلیقه و ترجیح من این است که لید وکال ها قدرتمند، واضح، پر از جزئیات و پرحجم باشند. برای من یک ضبط موفق وکال در ترکیب وکالیست، میکروفن، پری امپ و کامپرشن خلاصه می شود و تمام این ها باید بر اساس تنظیم قطعه صورت بگیرد.”
انتخاب میکروفن
اگر زمان اجازه بدهد، برای وکالی که می خواهم ضبط کنم چندین میکروفن را امتحان می کنم. در نهایت یک میکروفون را انتخاب می کنم و سپس فاصله ی بین وکالیست تا میکروفن، ارتفاع و زاویه ی میکروفن، پاپ فیلتر، نوع پری امپ، کامپرسر و تنظیمات آن ها را بر اساس پروداکشن و تنظیم قطعه تعیین می کنم. در ادامه ی این مقاله ضبط آلبوم Seven Hour Storm از Misner & Smith را بررسی می کنیم که گروهی وکال محور هستند.
بارها این موضوع به من ثابت شده که بهتر است هیچ پیش فرضی در انتخاب میکروفن برای ضبط های مختلف نداشته باشم. من در طول دهه های گذشته تجهیزات استودیویی مختلفی جمع آوری کرده ام و حالا چند میکروفن وکال بسیار خوب دارم، شاید بتوان گفت پنج نمونه از بهترین ها: Neumann U 47، U 67 و M 49، AKG C 12 و میکروفن Telefunken ELA M 251.
با در نظر داشتن این موضوع، ما کار را با امتحان کردن میکروفن های مختلف روی صدای دو وکالیست گروه شروع کردیم – در حقیقت میکروفن ها را طوری کنار هم قرار دادیم که تمام آن ها صدای وکالیست ها را به صورت همزمان ضبط کنند و ما به سرعت بتوانیم بفهمیم کدام یک از میکروفن های ما برای این وکالیست ها ایده آل هستند.
خیلی زود متوجه شدیم که میکروفن های M 249 و C12 نه برای این آلبوم و نه برای وکالیست ها انتخاب ایده آلی نیستند. پس از بررسی هایی که کردیم چندین میکروفن را برای لید وکال این آلبوم انتخاب کردیم و در بیشتر مواقع از میکروفن AKG C 414 EB (با یک کپسول CK 12) برای وکالیست آقا و از میکروفن Sanken CU-41 برای وکالیست خانوم بهره بردیم. در این آلبوم قطعات خاصی هم بود که نیاز به صدای متفاوتی داشتند؛ برای این قطعات، هم از میکروفن های داینامیک استفاده کردیم (میکروفن های Shure SM7 و Shure SM54) و هم از میکروفن های ریبون (میکروفن Coles STC4038 و Royer R-121).
تعیین پوزیشن میکروفن
پوزیشن نسبی وکالیست و میکروفن به چندین عامل بستگی دارد، مثلا این که آیا وکالیست همزمان با خواندن ساز هم می زند یا نه، یا مثلا آیا وکالیست از دیگر وکالیست ها یا نوازنده ها ایزوله شده یا نه؛ عواملی مثل بلندی صدای وکالیست، تعداد و کاراکتر حروف مشدد (پاپ ها) در متن ترانه، صمیمیت مد نظری که اجرا باید ایجاد کند و توانایی وکالیست در گرفتن بهترین عملکرد از میکروفن از جمله ی این عوامل هستند. من همچنین به کاراکتر افکت مجاورت (proximity effect) میکروفن هم توجه می کنم و یا از آن جلوگیری می کنم تا بیس اضافه ای در صدا ایجاد نشود و یا این که از آن استفاده می کنم تا کمبودهایی که صدای وکالیست در بخش فرکانس های بیس دارد را جبران کنم. برای وقت هایی که می خواهم لید وکال های ایزوله شده را روی هم بیندازم (تکنیک overdub) از وکالیست می خواهم که فاصله ای حدودا 20 سانتی متری از میکروفن بگیرد، در جاهایی که باید آرام بخواند کمی به میکروفن نزدیک شود و در لحظاتی که باید صدایش را بالا ببرد کمی از میکروفن بیشتر فاصله بگیرد.
از آنجایی که میکروفن های ریبون و کاندنسر نسبت به پاپ ها (حروف ب، پ و ن) و به طور کلی به فشار صوتی حساس هستند، من سعی می کنم زاویه ی دهان خواننده با میکروفن کاملا مستقیم نباشد. به همین دلیل کمتر پیش می آید که کپسول (یا ریبون) میکروفن را هم ارتفاع با دهان خواننده قرار دهم؛ در عوض یا میکروفن را حدود دو سانتی متر بالای دهان خواننده قرار می دهم (در صورتی که از یک استند بلند استفاده کنم که میکروفن از آن آویزان می شود)، یا این که اگر قرار است میکروفن بالای استند قرار بگیرد آن را دو سانتی متر پایین تر از دهان خواننده قرار می دهم.
تصمیم گیری در رابطه با این که آیا میکروفن را از استند آویزان کنید یا آن را روی استند قرار دهید به چند عامل بستگی دارد، مثلا این که آیا وکالیست در حین خواندن ساز هم می زند یا نه، آیا قرار است در حین ضبط از وکالیست فیلمبرداری و عکاسی شود یا نه و همچنین این مورد که آیا میکروفن ما تیوب است یا نه. معمولا توصیه می شود میکروفن های تیوب را از استند آویزان کنید، به علت گرمایی که تیوب میکروفن تولید می کند. وقتی میکروفن از استند آویزان شود به صورت برعکس قرار بگیرد، کپسول در پایین تیوب آویزان می شود و گرمای تیوب از کپسول دور می شود، به این صورت پاسخگویی کپسول در تمام طول جلسه ی ضبط پایدارتر خواهد بود (در طول ضبط، میکروفن تیوب گرم می شود).
برای تصمیم گیری درباره ی زاویه ی میکروفن های کاندنسر و تیوب، من تقریبا همیشه به بالای کپسول یا ریبون تقریبا 15 درجه نسبت به وکالیست زاویه می دهم تا از دیستورشنی که ممکن است در اثر اصابت مستقیم فشار صوتی به کپسول ایجاد شود جلوگیری کنم. علاوه بر این، تعداد حروف مشدد (پاپ ها) در متن ترانه و نحوه ای که خواننده آن ها را ادا می کند را هم در نظر می گیرم؛ اگر لازم باشد بالای کپسول را تا 30 درجه نسبت به وکالیست زاویه خواهم داد.